پرورش صدا
چگونه صدای زیبا داشته باشیم؟
صدای خوب، مهربان، با اعتماد به نفس، رسا و قوی مخاطب بسیاری را جذب میکند.صدا باید احساس و عواطف را نیز منتقل کند؛ مانند حس مادری، علاقه، دوستی، ناراحتی و غیره.دقیقا همان کاری که دوبلرها، گویندهها و هنرپیشههای نمایشنامههای رادیویی هنرمندانه انجام می دهند.
عوامل مؤثر در صدا عبارت اند از: محل زیست، خانواده، وضعیت بدنی، گوش، شخصیت و سواد
هر صدایی، معنا و مقصودی در بر دارد.نوع صدا حاوی نکاتی پوشیده و پر رمز و راز است که در نهاد گوینده است.
صدا دارای پیام های کوچک و بزرگی است که بهطور غیرمستقیم حالات، احساسات درونی و بینش گوینده را آشکار میسازد. برای مثال اگر سرمان درد بگیرد، صدایمان با موقعی که دل درد داریم، تفاوت دارد.
صوت حرفه ای،صدایی است که از آن بهعنوان ابزار کار یا بخشی از توانایی های شغلی استفاده میشود.
ازجمله میتوان از قاریان، مداحان،گویندگان، خوانندهها، مدرسان، منشیها، دوبلرها،وزرا، مدیران و غیره نام برد؛ برای این افراد، آموزش فن صداسازی و موارد تخصصی مرتبط با حرفهشان ضروری است و باید از کلام خود، همانند عضوی مهم و حیاتی به بهترین شیوه مراقبت کنند.
اما همه ما نیز در زندگی روزمره خود ارتباطات کلامی زیادی داریم و چقدر خوب است که بتوانیم از بهترین وجه صدای خود استفاده کنیم.
بهخاطر داشته باشید که صدای هر کس مانند اثر انگشت او، منحصر به فرد است. هر شخص باید با صدای خودش صحبت کند و تقلید جایز نیست.
همانگونه که در سازهای مختلف انرژی وارد بر ابزار، منجر به تولید صدای زیبا میشود، برای صداسازی نیز، نیاز به منبع صوت داریم که هوای دمیده شده از شش ها به تارهای صوتی عامل اصلی تولید صدا است.
عامل موثر دیگر در تولید صدا محفظه تشدید است که برای مثال در تار و سه تار، کاسه آن و در انسان حلق،دهان، بینی، استخوان های سر و قفسه سینه این وظیفه را ایفا می کند که در این بین نقش بینی از همه مهمتر است.محفظه تشدید باعث می شود که صدای ایجاد شده دارای دوام بیشتری باشد و بهتر منعکس شود. برای پرورش صدا تمرینات بسیار زیادی وجود دارد که در دوره های ویژه فن بیان بیشتر به آن پرداخته می شود.
گرم کردن صدا
در بین تمرینات پرورش صدا،گرمکردن صدا از اهمیت ویژهای برخوردار است. بنابراین هر زمان که قرار است فعالیت صوتی طولانی مدت انجام دهیم، باید صدای خود را گرم کنیم تا از کیفیت صدای مطلوبتری برخوردار باشیم؛ بهعلاوه حنجره خود را در برابر آسیبهای احتمالی محافظت کنیم و برای سال های سال کیفیت مطلوبتری از صدا را داشته باشیم.
گرم کردن صدا، کیفیت صدای ما را بالا میبرد و صدای شما برای انجام فعالیت های صوتی از قبیل صحبتکردن و سخنرانی طولانی مدت، آواز، دکلمهخوانی و شعرخوانی و غیره آماده میکند.
تمرین های صوتی زیادی برای گرم کردن صدا وجود دارد که در اینجا به چند مورد کاربردی و مهم اشاره کردهایم.
تمرین1: دم عمیقی بگیرید و همراه با بازدم حرف”م” را بهطور پیوسته بیان کنید. طوریکه اگر انگشت خود را بر روی لب بالایی قرار دهید، لرزش آن را حس کنید (حدود یک دقیقه این تمرین را ادامه دهید و مرتباّ تنفس دیافراگی داشته باشید)
تمرین2: همراه با ادای حرف “م” زبان خود را مدت یک دقیقه در جهت عقربه های ساعت و یک دقیقه در خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید.
تمرین 3: یک دقیقه از آهنگ موسیقی را به صورت زمزمهوار و با استفاده از حروف “م” و “ه” بیان کنید.
بهخاطر داشته باشید در تمرینات گرم کردن صدا از حجم و فشار کمی بر صدای خود استفاده کنید. چرا که کمترین فشار به صدای شما وارد شود. این تمرینات به منظور آماده سازی صدای شما قبل از فعالیت های صوتی است.
پرورش صدا
برای پرورش صدا نیز تمرینات بیشماری وجود دارد که به مرور زمان می تواند منجر به تولید کیفیت صدای مطلوبتری در شما شود.
چند تمرین پرورش صدا :
- حرف “ر” را بهصورت مشدد و پیوسته بیان کنید.
- مصوتهای بلند(آ، او، ای) و مصوتهای کوتاه(اَ، ا،ِ اُ) را همراه با نفسهای دیافراگمی (رجوع شود به مقاله تنفس دیافراگمی در همین سایت) و بهصورت پیوسته تا جایی که نفس یاری میکند بیان کنید. میتوانید زمان بیان پیوسته این حروف را یادداشت کنید؛ بهمرور باید زمان خروج نفس همراه با ادای آوا ها افزایش یابد.
- حروف انفجاری(ب، پ، ک، گ، د، ت) را با مصوت های (آ، او، ای، اَ، اِ، اُ) ترکیب کرده و بهصورت پرتابی بیان کنید مثل: با، بو، بی، بَ، بِ و بُ
دیدگاهتان را بنویسید